امیرمحمد پوربیرام _ از آنجا که تغییر سود در رفتار تسهیلاتدهی بانکها و رفتار پسانداز کردن و سرمایهگذاری خانوارها و بنگاههای اقتصادی اثرگذار بوده و هریک از این موارد، به نوبه خود برتقاضای کل و تورم موثر هستند. در یادداشت حاضر تلاش میشود اثر کاهش نرخ سود بانکی بر رفتار بانکها، بنگاهها و خانواده تحلیل گردد.
الف) بانکها
1. کاهش نرخ سود بانکی، منجر به کاهش تجهیز و تخصیص منابع در بانکها شده و این موضوع میتواند منجر به کاهش رفتار محتاطانه بانکها و افزایش قدرت ریسکپذیری آنها در تسهیلات دهی شود.
2. کاهش نرخ سود، منجر به افزایش ارزش داراییهای خانوار و بنگاهها شده و در نتیجه با افزایش ارزش وثیقه داراییهای ایشان، تمایل بانکها به تسهیلات دهی به ایشان در قبال توثیق این داراییها افزایش پیدا میکند.
ب) بنگاه های اقتصادی
1. کاهش نرخ سود، هزینههای تأمین مالی ایشان را کاهش داده و سودآوری آنها را افزایش میدهد. این موضوع میتواند به افزایش انگیزه آنها برای سرمایهگذاری در پروژههای جدید یا تکمیل و توسعه پروژههای قبلی منجر شود.
2. کاهش نرخ سود به کاهش جریان درآمدی ناشی از سود سپرده بانکی در بنگاههایی منجر شده که دارایی سپرده بانکی هستند و بنگاههایی که تسهیلات گیرنده هستند، کاهش هزینههای مالی ناشی از اخذ تسهیلات بانکی را به دنبال خواهد داشت.
3. کاهش نرخ سود، تضعیف نرخ ارز را به دنبال دارد و میتواند درآمدها و مخارج بنگاههای اقتصادی را بهویژه بنگاههایی که کالاهای صادراتی یا مواد اولیه وارداتی دارند، متأثر کند.
ج) خانوارها
1. کاهش نرخ سود، به منزله هزینه فرصت کمتر برای مصرف فعلی بوده و خانوارها، مصارف آینده خود را به زمان حال انتقال میدهند. در نتیجه، این موضوع به افزایش مصرف فعلی و کاهش پس انداز منجر میشود.
2. کاهش نرخ سود، به کاهش جریان درآمدی ناشی از سود سپرده بانکی در خانوادههایی منجر شده که دارای سپرده بانکی هستند و در خانوارهایی که تسهیلات گیرنده هستند، کاهش هزینههای مالی ناشی از اخذ تسهیلات بانکی را به دنبال خواهد داشت.