حسن دادخواه ـ صفتِ «راست» در راه راست، اشاره به کم خطر و کم زیان و سودمند بودن راه دارد که پایان آن و نتیجه پیمودن آن، همراه با بهبودی و بهروزی است. در برابر آن، راه «کج» است که پُردردسر، همراه با زیان و زحمت بیهوده و شکست تدریجی. قطعی است!
انسانها در زندگی خصوصی و مردم و ملتها در زندگی جمعی و گروهی و سیستمهای حکمرانی در اداره امور مُلک و میهن باید راه راست را با همان ویژگیهای یاد شده، برگزینند!
ناگفته نماند که گاهی و در موردی خاص، ترجیح دادن راه درست، برای پوینده آن، سختیها و دشواریهای بسیار دارد و چه بسا زیان و ضررهای مقطعی و موقتی به همراه داشته باشد با این وجود، راه راست، پایانی خوش دارد و در مجموع به سود و موفقیت و پیروزی پیوسته، همراه است.
در برابر آن، ترجیح راه کج، گر چه ممکن است میانبر باشد و نتایج مثبت آن آسان در دسترس باشد ولی زیان و ضررهای آن، همیشگی و نابودکننده است.
راه راست معمولاً، تک و یکی است ولی راههای کج، فراوان و متنوع است.
بیگمان و بر پایه آنچه گفته شد، بهتر و شایسته است که هم در سطح انتخاب فردی و شخصی و هم در سطح حکمرانی، همواره راه راست ترجیح داده شود!
چه بسا برخی افراد یا سیستمهای حکمرانی بنا به هر علتی که در این یادداشت به آن پرداخته نمیشود، راه شناخته شده و طی شده و هموار را کنار میگذارند ولی بهجای آن، مجبور خواهند شد که به پیمودن دهها راه نادرست تن بدهند و به گمانِ استقلالطلبی و خودکفایی و قهرمانانه زیستنِ خود، زیر بار انواع خواری و سیهروزی کمر خم کنند!
برای نمونه بر اثر اشتباهات بزرگ در اتخاذ سیاستهای نادرست و معیوب در ارتباطات بیرونی کشورمان و بنا به برداشت و تلقیهای نادرست از اصطلاحاتی چون استقلالطلبی، فریادرسی به همه ستمدیدگان جهان و مبارزه با استکبار جهانی از سوی کارگزاران حکومتی در ایران، ایشان مجبور به انجام دهها کار خلاف قوانین بینالمللی شدهاند که تاکنون زیانهای هنگفت مالی و غیر قابل جبرانی به ایران تحمیل شده است!
برای نمونه، فروش نفت با تخفیف، فروش نفت با ارزی جز دلار، عدم فروش نفت و ماندن آن روی دریا، فروش نفت در قبال دریافت کالا، بلوکه شدن ارز حاصل از فروش نفت در بانکهای خریدار، عقبماندگی در تجهیزات استخراج نفت، ناتوانی در استخراج نفت از میادین مشترک، محروم شدن از میادین مشترک همه و همه حاصل تحریمهایی است که با انتخاب یک راه درست، میتوانستیم دچار و مجبور به تحمل هزینههای گزاف نشویم.